Endurvinnsluiðnaður með bíla er með þeim stærstu í heiminum, en árlega er áætlað að um það bil 27 milljónir farartækja séu endurunnin á heimsvísu. Hér á landi hefur þessi iðnaður verið frekar lítið sýnilegur, þrátt fyrir að Íslendingar séu ofarlega á lista yfir þær þjóðir sem eiga flesta bíla miðað við höfðatölu. Með aukinni umhverfisvitund hefur bílapartasöluiðnaðurinn verið að taka nauðsynlegum breytingum en meira er gert í því að rífa niður ónýta bíla með skilvirkum og umhverfisvænum hætti. Varahlutir sem eru heilir og enn virka eru þá fjarlægðir til áframhaldandi nota og það sem ekki er hægt að nýta aftur er sett í endurvinnslu til annarra hlutverka. Um það bil 85% bíls getur farið í slíkt ferli, en afgangurinn fer í urðun eins og staðan er í dag.
Íslendingar líta sífellt meira í átt til endurvinnslu og endurnýtingu og bílarnir okkar eru þar ekki undanþegnir. Þegar kemur að kaupum á notuðum varahlutum erum við þó töluvert á eftir t.d. Svíum, en þar er u.þ.b. 12-15% keyptra varahluta skilgreindir sem notaðir. Hér, hugsanlega um 2-4%. Við höfum talað fyrir því að kaup á notuðum bílavarahlutum aukist hér á landi og okkar von er að þau verði jafnvel eins sjálfsögð og að kaupa nýja. Það er kannski nokkuð skiljanlegt miðað við þá ímynd sem hefur verið á bílapartasölu í gegnum tíðina að visst vantraust ríki á slíkum viðskiptum, en þess vegna er gríðarlega mikilvægt að auka gagnsæi í iðnaðinum fyrir betri ímynd og aukið traust á meðal viðskiptavina – sem styður við aukna notkun á heilum, en notuðum og rekjanlegum bílavarahlutum.
Ýtum þessum iðnaði út í dagsljósið fyrir aukin gæði
Að kaupa notaða bílavarahluti í stað nýrra getur haft margvíslega kosti, bæði fyrir fólk og samfélag. Einn stór kostur er auðvitað sparnaður, en að jafnaði eru notaðir varahlutir 50-70% ódýrari en nýir. Til viðbótar við fjárhagslegan ávinning geta kaup á notuðum bílavarahlutum einnig stuðlað að minni sóun og stutt við hringrásarhagkerfið, þar sem leitast er við að viðhalda verðmætum auðlinda og efnis eins lengi og mögulegt er. Hjá okkur í Netpörtum eru um og yfir 70 þúsund nýtilegir og rekjanlegir bílavarahlutir á skrá, mest úr nýlegum bílum. Þeir hafa allir verið teknir úr bílum sem síðan hafa farið sína leið í umhverfisvæna endurvinnslu. Varahlutirnir hafa verið skoðaðir upp á gæði þeirra og merktir með QR kóða þar sem uppruni þeirra kemur fram ásamt verksmiðjunúmeri bílsins. Núna nýverið bættum við um betur, en ásamt fleirum tökum við þátt í nýju verkefni um vefverslun með varahluti, þar sem viðskiptavinur getur leitað og skoðað framboð af notuðum varahlutum á vefnum, séð upplýsingar um uppruna þeirra og ásigkomulag ásamt myndum og síðast en ekki síst – verð. Með þessu móti er viðskiptavinum gert kleift að meta og skoða vöruna sem hann óskar eftir, rétt eins og í annarri vefverslun. Þá getur hann hið minnsta verið viss um að varahluturinn passi og að sé í góðu lagi samkvæmt þjónustuábyrgð þar að lútandi. Að sjálfsögðu gilda síðan sömu reglur fyrir neytendur og annarsstaðar um skil á vöru ef hún virkar ekki. Von mín stendur til að með þessu móti og auknum upplýsingum og sýnilegu framboði af notuðum varahlutum, muni verslun með þá aukast.
Með því að versla notaða bílavarahluti erum við ekki bara að spara okkur pening, heldur líka að draga úr þörfinni fyrir framleiðslu á nýjum varahlutum sem hjálpar til við að minnka kolefnisfótspor í þessum iðnaði, fyrir utan að draga úr magni úrgangs.